11 Október 2023 14:05
Á síðasta ári rannsakaði lögreglan á Suðurnesjum 69 mál vegna smygls á fíkniefnum, peningaþvættis og flutningi á reiðufé úr landi. Það sem af er þessu ári eru málin orðin 58. Í þessum málum voru sakborningar handteknir á Keflavíkurflugvelli við komu til landsins eða handteknir vegna gruns að vera með illa fengið fé á leið úr landi. Lagt hefur verið hald á 65 kg af kókaíni, 14.000 töflur af oxycontin, 1.800 töflur af contalgin, 100 kg af kannabis, amfetamínbasa og önnur efni sem bönnuð eru hér á landi. Um 60 milljónir kr. í reiðufé hafa verið haldlagðar í aðgerðum tollgæslu og lögreglu. Tolleftirlit í komusal flugstöðvar hefur reynst árangursríkt. Það er síðan í höndum lögreglu að rannsaka mál áfram og leiða í gegnum dómskerfið. Þessu tengt þá sátu 80 menn í gæsluvarðhaldi að kröfu lögreglunnar á Suðurnesjum árið 2022 í samtals 2.903 daga, eða að jafnaði 8 menn á dag, alla daga ársins. Í ár er talan komin í 96, samtals 2.617 dagar, eða um 10 menn á dag það sem af er ári. Í dag sitja 10 menn í gæsluvarðhaldi vegna innflutnings á fíkniefnum.
Aldrei hefur fleiri farþegum verið vísað frá landinu á Keflavíkurflugvelli við komu þeirra til landsins. Flestir þeirra eru þriðja ríkis borgarar sem koma hingað með flugi frá öðru Schengen ríki. Nú eru 258 frávísunarmál skráð það sem af er ári. Tölur sem ekki hafa sést áður. Breytt verklag og skipulag löggæslu á flugvellinum hefur eflaust breytt hér miklu ásamt góðu samstarfi við tollgæslu. Ástæður frávísana geta verið margar en þar fer mest fyrir frávísunum einstaklinga frá landinu vegna tengsla þeirra við brotastarfsemi.
Mikilvægt er að starfsemi lögreglu og tollgæslu á Keflavíkurflugvelli sé öflug og vel þjálfaður mannskapur sé til staðar auk nauðsynlegs tækjabúnaðar og viðunandi starfsaðstöðu. Samstarf Evrópuríkja á sviði lögreglusamstarfs og landamæraeftirlits sem byggist á Schengen samningnum er gríðarlega umfangsmikið og krefjandi ekki síst fyrir Ísland svo fjarri meginlandi Evrópu. Íbúar á Schengen svæðinu eru yfir 400 milljónir. Þeim er heimilt að fara yfir innri landamæri Schengen-svæðisins án þess að landamæraeftirlit fara fram, án tillits til ríkisfangs. Samkvæmt lögum um landamæri er fyrirtækjum sem annast flutning farþega til og frá landinu skylt að afhenda lögreglu upplýsingar um farþega og áhöfn. Þá er lögreglu heimilt að safna og skiptast á upplýsingum um farþega og áhöfn við tollyfirvöld í þágu eftirlits og greiningarstarfs eða vegna rannsókna á ætluðum brotum. Flest flugfélög veita umbeðnar upplýsingar þar á meðal íslensku flugfélögin. Þó eru flugfélög sem fljúga hingað reglulega sem veita ekki þessar upplýsingar og komast upp með það. Tollayfirvöld geta lagt stjórnvaldssektir á fyrirtæki sem brjóta gegn skyldu til að veita umbeðnar upplýsingar. Lögregla veit ekki til þess að það hafi verið gert. Brýnt er að koma þessu í lag. Lög bjóða ekki annað.