25 September 2015 11:18
Í vikunni voru 70 ár frá stofnun tæknideildar lögreglu og var þeim tímamótum fagnað í húsakynnum Tæknideildar að Vínlandsleið þar sem gestum var boðið að skoða aðstöðu deildarinnar og forvitnast um sögu hennar.
Deildin sinnir vettvangsrannsóknum í alvarlegri málum og á rannsóknastofum deildarinnar er unnið að samanburðarrannsóknum ýmiskonar s.s. fingraför, skóför og verkfæraför samhliða örðum rannsóknum. rannsókna. Deildin veitir öllum lögregluliðum landsins aðstoð þegar þess er óskað.
Axel Helgason rannsóknarlögreglumaður var fyrsti starfsmaður tæknideildarinnar og framan af einnig eini starfsmaðurinn. Hann var styrktur til náms í Bandaríkjunum til að mennta sig í “teknískum lögreglumálum” og hóf störf að námi loknu í tæknideild og fékk aðstöðu á Fríkirkjuvegi 11. Á þeim tíma var Rannsóknarlögreglan og Sakadómur Reykjavíkur þar til húsa. Á fyrstu árum tæknideildar fólst vinnan að mestu í myndatökum og teikningum af vettvöngum, ljósmyndun af sakamönnum og söfnun fingrafara. Smám saman var búinn til n.k. fingrafarabanki í spjaldskrám og árið 1953 var talið að bankinn geymdi fingraför 700-1000 Íslendinga. Árið 1946 var brotið blað í sögu tæknirannsókna á Íslandi þegar maður var í fyrsta skipti dæmdur á grundvelli fingrafara sem fundust á vettvangi sakamáls – þrátt fyrir að maðurinn neitaði staðfastlega að hafa verið þar að verki.
Axel veitti deildinni forstöðu fram til ársins 1956 þegar samstarfsmaður hans Ragnar Vignir tók við deildinni. Ragnar innleiddi ýmsar nýjungar í starfsemi deildarinnar sem óx og dafnaði undir hans stjórn. Hann stýrði deildinni fram til ársins 1997 þegar embætti Ríkislögreglustjóra var stofnað en þá var starfsemi deildarinnar skipt upp annars vegar í Tæknistofu sem starfaði undir hatti RLS og hins vegar Tæknideildar LRH. Tæknistofa sá þá um úrvinnslu rannsóknargagna sem aflað var á vettvangi s.s. fingrafararannsóknir, skjalarannsóknir, rannsóknir á sporum, fatnaði o.þ.h en Tæknideild LRH annaðist sérhæfðar vettvangsrannsóknir fyrir öll embætti landsins. Með lögum frá 2004 var forræði samanburðarrannsókna tæknimála fært frá RLS til LRH og jafnframt varðveisla fingrafarasafns og ljósmyndasafns lögreglu.
Í gegnum tíðina hefur tæknideildin verið til húsa á sex stöðum innan höfuðborgarsvæðisins. Aðstaða og aðbúnaður deildarinnar verið með ýmsu móti í gegnum tíðina en yfirleitt hefur mikill metnaður verið lagður starfsemi deildarinnar og gæði rannsókna sé sambærileg því sem gerist hjá tæknideildum lögreglu á norðurlöndum. Verkefnum deildarinnar hefur fjölgað í gegnum árin og tækninni fleygt fram. Það þótti t.d. mikill fengur í því þegar deildin fékk fullkomna samanburðarsmásjá í upphafi 9. áratugarins sem gat stækkað 80-falt og var m.a. notuð við samanburð á byssukúlum. Um þessar mundir er verið að vinna að söfnun sýna í erfðaefnaskrá sem síðar mun tengjast evrópskum sýnabanka.
Í aprílmánuði árið 2014 flutti deildin í núverandi húsnæði að Vínlandsleið í Grafarholti. Aðstaðan þar er til mikillar fyrirmyndar hvort sem litið er tíl vinnuaðstöðu starfsmanna eða rannsóknarrýma.